Op zaterdag 27 april trekt CONSEQUENT naar Mechelen. We laten ons met een gids rondleiden doorheen het indrukwekkende Holocaustmuseum en luisteren daarna naar een made-to-measure lezing van Jan Maes. We sluiten de namiddag af met een borrel en een babbel. Hieronder vind je meer info over lezing en inschrijving. Inschrijven kan tot 17 april. We mikken op maximum 30 deelnemers.
Programma:
13u – rondleiding door Museum
14u30 – Lezing door Jan Maes: Bepaald door het Lot. Laat de Holocaust een vrije wilsceptisch perspectief toe?
17u – discussie en borrel
Meer info over lezing:
Jan Maes, historicus en godsdienstwetenschapper, deed onderzoek naar de Shoah of Holocaust in België en ontdekte een informeel netwerk van protestanten in het Antwerpse en het Leuvense die Joden redden. Twee van deze redders kregen, als gevolg van dit onderzoek, de eretitel ‘Rechtvaardigen onder Volkeren’. De Hongaarse schrijver Imre Kertesz, auteur van de beroemde Holocaust-roman Onbepaald door het lot (1992), zou van mening geweest zijn dat hun vrije wil hen toeliet te doen waar andere niet toe in staat waren. Causale ketens beperkten hun levensreddende gedrag niet.
Tegelijk werkte Maes aan zijn masterproef in de godsdienstwetenschappen. De titel van dit proefschrift luidde: Neurologie en moreel gedrag: over determinisme en vrije wil (2007). Maes kwam tot de conclusie dat het brein en moreel gedrag onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Moreel gedrag is alleen mogelijk door breinprocessen die zo niet deterministisch, dan toch causaal werken. Van een vrije wil lijkt er geen sprake in een causaal gesloten wereld, noch voor moreel laakbare, noch voor prijzenwaardige handelingen.
Hoe kan je beide mens- en wereldbeelden combineren? Hoe kan je intellectuele schizofrenie vermijden? Kan een integere historicus, moraalwetenschapper, leraar, gids, ouder of mens zeggen of schrijven dat de daders, slachtoffers en omstanders tijdens de Shoah geen vrije wil hadden? Dit zijn de authentieke vragen waarmee Jan Maes worstelt. In zijn lezing voor Consequent brengt hij persoonlijke antwoorden en wetenschappelijke inzichten samen. Wat zijn de meest plausibele verklaringen waarom mensen hun eigen leven riskeren om andere mensen te redden en welke houding neem je best aan tegenover die lovenswaardige daden, wanneer je twijfelt aan het bestaan van de vrije wil?
Jan Maes (°1962) is historicus en godsdienstwetenschapper, godsdienstleraar, gids in de Kazerne Dossin en wetenschappelijk medewerker aan de Stichting voor de eigentijdse Herinnering/Fondation de la Mémoire Contemporaine. Hij was enkele jaren lid van SKEPP. Hij werkt sinds 2017 aan een doctoraat in de religiestudie (KU Leuven) met als titel: Rien ne va plus! Een historische reconstructie en analyse van risicovolle keuzes op leven en dood van Joodse slachtoffers en hun confessionele en niet-confessionele redders op basis van naoorlogse strafdossiers van leden bij de Sipo-SD van Brussel en Antwerpen.
Deelname
We vragen 20 euro en vragen iedereen om rond 12u45 in museum aanwezig te zijn. Je bereikt het museum met eigen vervoer. Inschrijven kan op de volgende [link]
consequent.blog 